Alzheimer nedir: Alzheimer; beyinde ortaya çıkardığı değişiklikler nedeniyle ilk kez 1907’de Alois Alzheimer isimli bir araştırıcı tarafından tanımlanan, iki zararlı proteinin çökmesi ile ortaya çıkan ve demansın (bunamanın) en sık görülen nedeni olan hastalıktır.
Bütün Demanslar Alzheimer Hastalığı mıdır?
Alzheimer hastalığı, demansın en sık görülen nedeni olmasına karşın tek neden değildir. Beyindeki damar tıkanmaları, bazı beyin kanamaları, belirli beyin iltihapları, sık tekrarlayan küçük kafa yaralanmaları (örneğin boksörlerde olanlar) ve beyinde hücre kaybı ile gelişen bazı başka hastalıklar da demansa yol açabilir.
Alzheimer Hastalığı Hangi Yaşta Görülür ve Sıklığı Nedir?
Alzheimer hastalığı bir yaşlılık hastalığı olup 65 yaş civarında her 100 kişiden 1-3’ünde görülür. Bu görülme sıklığı her 5 yılda bir 2 katına çıkar.
Alzheimer Hastalığı İçin Neler Risk Yaratır?
İleri yaş, düşük eğitim düzeyi, geçirilmiş baş yaralanmaları, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kan yağlarının yüksekliği birinci dereceden bir akrabada Alzheimer varlığı (
65 yaş civarında %1 olan riski 2 katına çıkarır), çeşitli genetik bozukluklar (
ailede 30’lu, 40’lı yaşlarda bunama hali gösterenler varsa şüphelenmelidir) hastalığın ortaya çıkışına katkıda bulunur.
Alzheimer Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Daima başlangıç bulgusu ve hastalık boyunca önde gelen bulgu unutkanlıktır. Kişi eşyalarını kaybeder, aynı şeyleri tekrar tekrar sorar, ocağın altını ya da kapıyı açık unutabilir. Sonraki dönemde bu belirtilere yeri, zamanı bilememe, kişileri tanıyamama, ev eşyalarını (telefon, televizyon kumandası vb) kullanamama eklenir. Daha sonra hasta saç tarama, diş fırçalama, banyo yapma,
yemek yeme gibi temel günlük işlerini de yapamaz hale gelebilir.
Hastaların bir kısmında içe kapanma, şüphecilik, huzursuzluk gibi davranış sorunları da eklenebilir. Uyku düzeni, yemek yeme bozulabilir, banyo yapma istenmeyebilir ve hastalığın sonraki evrelerinde tabloya konuşma ve anlama bozuklukları, idrar ve dışkılamanın kontrol edilememesi ve hareket güçlükleri eklenir.
Hastalığa Nasıl Tanı Konulur?
Yeni bazı yöntemler hızla gelişmekle birlikte, halen hastalığın tanısı klinik belirtiler ve
demans nedeni olacak başka bir hastalığın olmadığının gösterilmesine dayanır. Bununla beraber yakın bir gelecekte şu an deneysel amaçlı kullanılmakta olan birçok tanı yöntemi, günlük kullanıma da girecek olup hastalar klinik belirtiler ortaya çıkmadan önce de tanınabilecektir.
Hastalığın Bir Tedavisi Var mıdır?
Halen hastalığın kesin bir tedavisi olmamakla beraber, bu hastalıkta beyinde eksik olan asetil kolin maddesini artıran bir grup ilaç ve yine bu hastalıkta hücreler arası boşlukta artmış olarak bulunan glutamat maddesinin aşırı etkisini azaltan bir ilaç kullanımdadır.
İleride gerek hastalığın erken dönemde tanısının konulmasına yönelik tetkik yöntemlerinin daha gelişmesi gerekse beyindeki değişiklikleri önleyici ya da ortadan kaldırıcı tedavilerin ortaya çıkması ile bu hastalığa karşı tedavi başarımız daha da artacaktır.
Bununla beraber şu an alabileceğimiz en iyi önlemlerin başında orta yaşta ortaya çıkmış yüksek tansiyon, şeker hastalığı ve kan yağlarındaki yükselmelerin erken dönemde tedavisi gelmektedir.