Alzheimer’lı Hastalarda Beslenme: Yemek Zamanlarını Düzenli Hale Getirmek

Alzheimer'lı Hastalarda Beslenme
Alzheimer’lı hastalarda beslenme hasta yakını için çok zorlu bir iş olabilir. Yeme probleminin altında yatan nedenleri öğrenmeye çalışın ve aşağıda yer alan öneriler ile yakınınızın daha sağlıklı beslenmesine yardımcı olun. Alzheimer hastalığı ve yemek bozuklukları/zorlukları çoğu zaman bir arada görülür. Alzheimer’ın ilerlemesi ile birlikte daha sık görülen beslenme bozuklukları fiziksel zayıflık, enfeksiyon veya çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Alzheimer olan bir yakınınıza bakıyorsanız yeme sorunlarının nedenlerini anlamaya ve öğrenmeye çalışın ve sorunu çözmek için derhal harekete geçin.  

Alzheimer’lı Hastalarda Beslenme Sorunu

Eğer yakınınız yemede zorluk çekiyor ise problemin altında yatan nedeni bulmaya gayret edin. Problem aşağıdakilerden biri olabilir:
  • Kötü protezler ağrı yapıyor olabilir: Yakınınız, ağzında yer alan protezlerin yerleştirilme şekli ile ilgili sorun yaşıyor ise bu sebepten yemek yemek istemiyor olabilir. Örneğin yanlış yerleştirilen bir protez ağrı ve huzursuzluk yapabilir. Ayrıca yakınınızın ağzının içini belirli aralıklar ile kontrol edin, ağzına meydana gelen yaralar, çürükler onun rahat yemek yemesini engelliyor olabilir.
  • İlaçlar iştahını etkiliyor olabilir: Birçok ilaç Alzehimer tedavisinde kullanılan ilaçlar da dahil olmak üzere iştahta değişikliklere neden olabilir. Yakınınızın ilaçtan ötürü iştahında azalma olduğunu düşünüyorsanız konuyu doktoruna danışın, doktor ilaç değişikliği yapabilir.
  • Kronik koşullar iştahı etkileyebilir: Diyabet, kalp hastalığı, sindirim sorunları veya depresyon ya da kabızlık yakınınızın yemek yeme isteğini etkiliyor olabilir. İştahsızlığın altında yatan neden bir hastalık ise bunun tedavisi yeme bozukluğunu ortadan kaldıracaktır.
 

Beceri ve Duyularının Azaldığını Kabul Edin

Alzheimer’ın ilk evrelerinde hasta kişinin yeme becerisinde kayıp, yemek hazırlamayı becerememe gibi durumlar ile karşılaşılabilinir. Bu dönemde yakınınıza her şeyden önce yemek yemeyi hatırlatmanız ve yemek yemesi konusunda yardımcı olmanız lazım. Kimi zaman ise yetilerinin geri gelmesi için sevdiği bir yemeği yapıp hazırlayıp ondan yemeği ısıtmasını isteyebilirsiniz. Buna ek olarak yakınınızın koku ve tat alma duyuları azalmış olabilir. Artık eskiden aldığı tadı alamamaya başlayınca yemek yemek onun için eskisi gibi keyif veren bir hareket olmaktan çıkmış demektir, bu gibi durumlarda Alzheimer’lı hastalarda beslenme ciddi bir sorun haline dönüşebilir. Alzheimer ilerledikçe yakınınız masa adabını unutmaya başlayabilir. Başkasının önündeki tabağa uzanıp oradan yemek yemeye kalkışabilir. Ya da masada gördüğü yemek olmayan şeyleri de algılayamadığı için yemeye çalışabilir. Yakınınızın beyninde meydana gelen değişiklikler, hareketlerinin kendi kontrolünden çıkmasına neden olabilir.

Gerginlik ve Dikkat Dağınıklığını Normal Karşılayın

Daralma, gerginlik ve endişe seviyesinin artması Alzheimer’da sıklıkla görülen durumlardandır. Yakınınızın yaşadığı daralma hissi onun masa başında yemeği bitirecek kadar uzun süre oturmasına engel olacaktır. Dikkat dağınıklısı ise yemeğe konsantre olmasına engel olacaktır. Yakınınızın yemeğe odaklanması ve dikkatinin dağılmaması için yemek sırasında televizyonu, radyoyu ve telefonunuzun sesini kapatın. Ayıca masada yer alan yemek ile ilgilisi olmayan objeleri de masadan kaldırmanızda fayda vardır.

Görünürlük Sağlayın

Sofrada kullandığınız tabakların özellikle beyaz olmasına dikkat edin. Böylece yakınınızın dikkatini sofraya odaklayabilirsiniz. Masanızda birbiri ile alakasız renkleri kullanmayın. Çok desenli, motifli takımları da kafa karıştırıcı bir ortam yaratmaması için kullanmayın.

Kullandığınız Araçlara Dikkat

Sofrada kullanacağınız tabakların, bardakların sofradan kolayca kayıp düşmesine engel olacak önlemler alın. Masadaki objelerinizin altına kaymayı önleyecek servisler koyun. Kulplu kaseler ve bardaklar kullanmaya dikkat edin. Böylece yakınınız sofra gereçlerin daha kolay tutup kullanabilir.

Yemek için Sadece Günde Bir Kez Israr Edin

Yakınınız, tabağı tepeleme olarak birçok yemek ile dolu ise bundan bunalabilir.  Onu bunaltmamak için tabağına sadece bir çeşit yemek koyun, diğer yemekleri de sırasıyla tek tek tabağına koyun. Üç büyük ana öğün yerine aralarda sık sık ara öğünler yapın. Yemekleri ısırabileceği boyutlarda olacak şekilde küçük küçük kesin. Yemek yerken boğazına takılmaması için fındık, mısır veya patlamış mısırdan kaçının. Ya da onları yerken yanında olun.

Ona Zaman Verin

Alzheimer’lı hastalarda beslenme sorunu sabrı zorlayabilir ama kişiye zaman tanımanız gerekir. Yakınınızı yemeğini hemen hızlıca yemesi için acele ettirmeyin. Yemeğini boğazında kalmayacak şekilde yavaş yavaş ve tane tane çiğnediğinden emin olun ve ona bunun için zaman verin. Yemeğini bitirmesi kimi zaman bir saat bile sürebilir, buna izin verin. Yakınınızın çatal ya da kaşığı nasıl tuttuğunu gözlemleyin. Bu ekipmanlar ile yemek yerken zorlandığını gördüğünüz zaman ona nazikçe yardımcı olun. Örneğin elinizi kaşık tutan elinin üzerine götürüp onunla birlikte hareket ettirerek yemeği ağzına götürmesine yardımcı olun.

Ekstra Atıştırmalar Yaptırın

Eğer yakınınızın yeteri kadar yemek yemediğinden endişeleniyorsanız, yemeğe dikkatini çekmek için onun en sevdiği yemekleri hazırlayın. Ve yemeğe ilgisini yeniden çekmek için ona kurabiyeler, pastalar gibi atıştırmalıklar hazırlayın. İyi beslenme yaşlılar ve özellikle de Alzheimer’lı hastalar için çok önemlidir. Yakınınızın uğraşlarınıza rağmen yeteri kadar beslenemediğini düşünüyorsanız ya da kilo kaybettiğini gözlemliyorsanız mutlaka bir doktora danışın.

*Blog yazıları ve içerikleri sadece bilgilendirme amaçlıdır. Blog yazılarında tedavi yerine geçen sağlık hizmetlerine yönelik bilgilere yer verilmemiştir. Teşhis ve tedavi için mutlaka doktorunuza danışınız.