Hamstring sakatlıkları, bacağınızın arka kısmında, kalçanıza kadar uzanan üç kas grubundan oluşan, hamstring kaslarınızın kasılması veya çekilmesi sonucunda ortaya çıkar. Halk arasında arka adale çekmesi olarak da bilinir.
Eğer, basketbol, futbol, tenis veya buna benzer, aniden durmanız ve başlamanız gereken pozisyonlar içeren sporlar yapıyorsanız, hamstring sakatlıklarına daha tanıdık olabilirsiniz. Aynı şekilde, hamstring sakatlıkları koşucularda ve dansçılarda da oluşabilmektedir.
Dinlenme, buz, ağrı kesici gibi kendi kendinize yapabileceğiniz tedaviler, hamstring sakatlığı geçiren bölgede oluşan şişliği ve acıyı gidermek için yeterli olacaktır. Nadiren, yırtıkları tedavi etmek için ameliyat gerekebilmektedir.
Hamstring Sakatlıkları Belirtileri
Hamstring sakatlıkları, genellikle kalça bölgenizde ani ve keskin bir acı ile ortaya çıkar. Bunun yanı sıra, yırtık hissetmeniz de mümkündür. Genellikle birkaç saat içinde şişkinlik ve hassasiyet ortaya çıkabilmektedir. Bununla birlikte, bacağınızın arka kısmının tamamında, incinme ve renk değişmesi görülebileceği gibi, sakat bacağınıza ağırlık vermeniz durumunda güç ve yetenek kaybı da ortaya çıkabilmektedir.
Ne zaman doktora gitmeli
Hafif hamstring sakatlıkları evde tedavi edilebilmektedir. Ancak, sakat bacağınıza ağırlık veremiyorsanız ve büyük bir acı ile dört adımdan fazla yürüyemiyorsanız, doktora gitmeniz gereklidir.
Hamstring Sakatlıkları Neden Olur?
Hamstring kasları, bacağınızın arka kısmında, diz kapağınızın hemen üstünden kalçanıza kadar uzanan bölgede bulunan üç kasın oluşturduğu gruptur. Bu kaslar, bacağınızı vücudunuzun önüne atmanıza ve diz çökmenize yaramaktadır. Bu kaslardan herhangi birinin fiziksel aktivite sırasında limitlerini zorlaması durumunda sakatlık meydana gelmektedir.
Sakatlığının risk faktörleri:
Spor müsabakaları. Koşu veya sürat koşusu, dans gibi fazla esneklik gerektiren çok sayıda aktivitede sakatlıklara daha sık rastlanmaktadır.
Önceden yaşanan sakatlıklar. Bir kez hamstring sakatlığı geçirdiyseniz, tekrar geçirmeye daha yatkınsınızdır. Özellikle, kaslarınızın tam olarak iyileşmesine ve güçlenmesine izin vermeden, daha önceden yaptığınız yoğunlukta aktivitelere geri dönmeniz durumunda daha fazla risk altına girilmektedir.
Yetersiz esneklik. Eğer yeteri kadar esnek değilseniz, kaslarınız aktivitenin yarattığı gücün tamamını kaldıramayabilir.
Kas dengesizlikleri. Tüm uzmanlar onaylamasa da, kaslardaki dengesizler hamstring sakatlıklarına sebep olabilmektedir. Dizinizin ön kısmında bulunan kaslar, hamstring kaslarınızdan daha gelişmiş ve güçlü olduğunda, hamstring sakatlığı riski artmaktadır.
Komplikasyonlar
Kaslarınız tamamen iyileşmeden, ağır aktivitelere geri dönmeniz yeniden sakatlanmanıza sebep olabilir. Bazı araştırmalara göre, yeniden hamstring sakatlığı oluşumu, orjinal sakatlığa göre daha güç iyileşmektedir.
Randevunuz için hazırlanmak
Fizik terapistinize danıştığınız zaman, kas alanında uzman, spor doktoru veya ortopedi cerrahı gibi nitelikli doktorlara sevk edebilir.
Doktora hazırlık
Aşağıdakileri içeren bir liste yazabilirsiniz:
Belirtilerin detaylı listesi
Daha önceden geçirmiş olduğunuz sağlık problemleri hakkında bilgiler
Aldığınız ilaçlar ve besin takviyeleri
Doktora sormak istediğiniz sorular
Doktordan ne beklemelisiniz
Doktorunuz muhtemelen aşağıdaki sorulara benzer sorular yöneltecektir :
Sakatlık ne zaman ve ne şekilde gerçekleşti?
Yırtık hissi yaşadınız mı?
Acıyı hafifleten veya artıran özel bir hareket bulunuyor mu?
Hamstring testleri ve teşhisi
Fiziksel testler sırasında, doktorunuz, tüm bacağınız genelinde, şişlik ve hassasiyet oluşan noktaları kontrol edecektir. Acının boyutunu ve konumunu belirlemek, hasarın oluştuğu noktayı ve boyutunu anlamaya yardımcı olacaktır. Aynı zamanda, doktorunuz bacağınızı çeşitli pozisyonlara hareket ettirerek, herhangi bir tendon veya bağ hasarı olup olmadığını anlamaya çalışabilir.
Görüntüleme testleri
Pek çok hamstring sakatlığında, kasınızda hasar, pelvis veya incik kemiği ile bağlantı noktalarında çıkma meydana gelebilmektedir. Bazı zamanlarda, ana kemikten ayrılan ufak bir kemik parçası durumu söz konusu olabilmektedir (avülsiyon kırıkları). X-ray, avülsiyon kırıklarını kontrol edebilir, ultrason ve MRI testleri ile kas ve tendon hasarları belirlenebilir.
Tedavisi ve ilaçları
Tedavinin ana amacı, acıyı ve şişkinliği azaltmaktır. Bunu sağlamak için doktorunuz şunları önerebilir :
Sakatlığın iyileşmesi için yoğun aktivitelere ara verin.
Tüm ağırlığınızı sakat dizinize vermemek için baston veya koltuk değneği kullanın.
Günde birkaç kez, acıyı ve şişkinliği azaltmak için buz uygulayın.
Şişkinliği ve kan akışını azaltmak için, bacağınızı kalp seviyesinden yukarda tutarak dinlenin.
Şişmeyi azaltmak için sakat bölgeyi sarın.
Ağrıyı azaltmak için antiinflamatuar ve analjezik ilaçlar (Advil, Motrin IB, veya benzeri) veya asetominofen (Tylenol, ve benzeri) ağrı kesiciler alın.
Fizik terapi
Hamstring sakatlıklardan dolayı oluşan ağrı ve şişmenin yaşanmasından sonra, doktorunuz veya fizik terapistiniz, bu kaslara nasıl güç ve esneklik kazandıracağınızı anlatan bazı özel egzersizler öğretebilir.
Ameliyatı
Eğer kaslarınız pelvis veya incik kemiği ile bağlandığı noktalardan ayrılmışsa, ortopedik cerrahlar bunu tekrar birleştirebilir. Kas yırtılmaları da bu şekilde tedavi edilebilir.
Yaşam tarzı ve evde tedavi
Hamstring sakatlıklarına karşı evde tedavi uygulamak istiyorsanız, D.B.S.K (Dinlen, buz, sıkıştır, kaldır) yöntemini uygulayabilirsiniz. Eğer sakatlık ufak bir kas gerilmesinden fazlaysa, bu durumda destek olması için doktorunuza veya fizik terapistinize danışabilirsiniz.
Hamstring kaslarınızı dinlendirmek ve hasar gören kaslarınızı onarabilmek için yoğun aktivitelere ara verin. Acıya, şişmeye veya rahatsızlığa sebep olabilecek tüm aktivitelerden kaçının. Daha yoğun sakatlıklarda, doktorunuz ağırlığınızı sakat bacağınıza vermenizi engellemesi amacıyla koltuk değnekleri kullanmanızı tavsiye edebilir.
Eğer tıbbi yardım alacak olsanız bile, sakat alana anında buz uygulayın. Sakatlıktan sonraki birkaç gün boyunca, uyanık olduğunuz her iki üç saate bir 15 – 20 dakika, sakat alana buz uygulayın. Soğuk, sakat kaslarda, eklemlerde ve bağlantılı bölgelerde oluşan acıyı hafifletecek, şişkinliği ve yanmayı azaltacaktır. Aynı zamanda, eğer yırtık oluşmuşsa kanamaya sebep olabilir. Bu durumda, eğer deri renginiz beyaza dönerse, tedaviyi acil olarak durdurun. Eğer vasküler rahatsızlığınız veya diyabet hastalığınız varsa, veya his kaybı yaşıyorsanız, buz uygulamadan önce doktorunuza danışın.
Sıkıştır. Hassasiyet azalana kadar bacağınızı elastik bandaj ile sarın. Kan akışını etkileyecek kadar sıkı sarmadığınıza dikkat edin. Kalbinizden en uzak noktadan sarmaya başlayın. Eğer ağrı artarsa, sarılı alan hissizleşirse veya hassasiyet oluşursa bandajı gevşetin.
Kaldır. Dinlenirken bacağınız yüksekteyken yatın veya oturun. Eğer mümkünse, bacağınızı kalp seviyenizden yukarıda tutun. Yer çekimi kan akışını azaltmanıza ve şişliği indirmenize yardımcı olacaktır.
Korunma
Fiziksel kondisyon programınızın bir parçası olarak esneme ve güç egzersizleri, harmstring sakatlıklarını minimuma indirmeniz yardımcı olacaktır. Sporunuzu yaparken formda olmaya çalışın, formda olmak için spor yapmayın. Eğer herhangi bir fiziksel ihtiyacınız varsa, düzenli kondisyon çalışmaları sakatlıkların önüne geçmek için yardımcı olacaktır. Faydalı olacak kondisyon çalışmaları için doktorunuza danışın.
*Blog yazıları ve içerikleri sadece bilgilendirme amaçlıdır. Blog yazılarında tedavi yerine geçen sağlık hizmetlerine yönelik bilgilere yer verilmemiştir. Teşhis ve tedavi için mutlaka doktorunuza danışınız.