Sezaryen Sonrası Bakım Nasıl Olmalıdır?

Hamilelik ve doğum vücudunuzda büyük değişikliklere sebep olabilir. Abdominal ağrıdan duygu değişimlerine kadar, sezaryen sonrası iyileşme sürecinde sizi neler beklediğini öğrenin. Eğer sezaryen doğum yapmayı planlıyorsanız veya sezaryen durumunda iyileşme sürecinde neler yapacağınız konusunda sorularınız olabilir. Ne kadar rahatsız bir süreç deneyimleyeceksiniz? Kesiklerinizin iyileşmesi ne kadar süre alacak? Sizin için en iyi emzirme seçeneğinin ne olduğunu mu merak ediyorsunuz? Sezaryenden sonra iyileşme sürecinde kendinize ve bebeğinize nasıl bakacağınızı anlayın.

Sezaryen sonrası kesiklerinizi ilgi ile iyileştirin

Sezaryen kesiklerinin iyileşmesi 4 – 6 hafta alabilir. Sezaryen sonrası iyileşme sürecinde rahatsızlık ve yorgunluk hissetmeniz olasıdır. İyileşmeyi sağlamak için:

• Yavaştan alın. Mümkün olduğunca dinlenin. Bebeğiniz ve sizinle ilgili her şeyi kolayca erişebileceğiniz yerlerde tutun. İlk birkaç hafta, çömelmekten ve bebeğinizden daha ağır bir şey kaldırmaktan kaçının.
• Karnınızı destekleyin. Yürürken ve otururken düzgün bir pozisyon kullanın. Öksürme, hapşırma ve gülme gibi hareketler sırasında karnınızı tutun. Emzirirken ekstra destek için rulo havlu veya yastık kullanın.
• Çok su tüketin. Doğum ve emzirme sırasında kaybettiğiniz suyu geri kazanmak ve kabızlığı önlemek amacıyla bol sıvı tüketin.
• İhtiyacınız olduğunda ilaç kullanın. Sağlık kuruluşunuz size asetaminofen (Tylenol ve benzeri) veya diğer ağrı kesici türde ilaçlar önerebilir. Çoğu ağrı kesici ilaçlar emziren kadınlar için uygundur.

Enfeksiyon işaretlerine bakın

Sezaryen kesiklerinizi enfeksiyon işaretlerine karşı inceleyin. Eğer aşağıdakileri yaşarsanız sağlık kuruluşunuz ile konuşun :

• Kesikler kırmızı, şişkin veya akıntılı ise
• 38 dereceden fazla ateş
• Kesik bölgesinde artan acı veya ağrı hissediliyorsa

Emzirme pozisyonları ile ilgili deneyim

Sezaryenden hemen sonra emzirmeye başlayabilirsiniz. Rahatsızlığı minimuma indirmek için bebeğinizi tutarken, kesiklerin üstüne bir yastık yerleştirebilirsiniz. Aşağıdaki emzirme pozisyonları sezaryen sonrası iyileşmede faydalı olmaktadır:

• Çanta ve top tutuşu. Bebeğinizi dirsek bükümünüze yerleşecek şekilde yanınızda tutun. Eliniz açık şekilde bebeğinizin kafasını destekleyin ve göğsünüze yönlendirin. Bebeğinizin sırtı kolunuzda kalacaktır. Diğer elinizi de kullanarak. Aynı zamanda, diğer eliniz yardımıyla C şeklinde tutuş, göğsünüze destek olabilir. Rahat emek için dizinize bir yastık yerleştirin ve destek olması için düşük kollu bir sandalyede emzirin.
• Yan yatarak tutuş. Yan biçimde yatın ve bebeğinizin yüzü göğsünüze gelecek şekilde, bir eliniz ile destek olarak tutun. Diğer elinizle göğsünüzü kavrayın ve göğüs ucunuzu bebeğinizin dudaklarına götürün. Bebeğiniz emmeye başladığında, kolunuz ile başınıza destek olun, diğer elinizle de bebeği destekleyin.

Eğer sezaryen sonrasında bebeğinizi emzirmekle ilgili zorluk yaşıyorsanız, doktorunuz ile konuşun.  

Diğer doğum sonrası işaret ve belirtileri kontrol altına alın.

Sezaryenden sonra iyileşirken aynı zamanda hamileliğin etkilerini de attığınızı unutmayın. İşte bekleyebilecekleriniz :

• Sezaryenden sonra vajinal boşalma (lokhia). Sezaryen sonrası birkaç gün içerisinde, kırmızı, yoğun bir kan akıntısına hazır olun. Bu akıntı kimi zaman küçük kan pıhtıları da içerebilmektedir. Akıntı, daha sulu, pembe veya kahverengi bir renge dönüşerek yavaş yavaş ortadan kalkacaktır. Enfeksiyon riskini azaltmak için tampon yerine hijyenik ped kullanın. Eğer her 1 – 2 saatte bir ped değiştirmek zorunda kalıyorsanız, 38 dereceden fazla ateşiniz varsa, doktorunuz ile görüşün.
• Sezaryenden sonra kasılmalar. Doğum sonrası ağrılar olarak da bilinen, sezaryen sonrası birkaç gün kasılmalar yaşayabilirsiniz. Genellikle adet kasılmalarınıza benzeyen bu kasılmalar, rahim içerisindeki kan damarlarını sıkarak büyük bir kanama oluşmasını engellemektedir. Eğer gerekli görülürse, doktorunuz bir ağrı kesici önerebilir. Eğer ateşiniz varsa veya karnınız dokunmaya karşı hassassa doktorunuz ile görüşün. Bu durum rahim enfeksiyonu belirtisi olabilir.
• Göğüs ağrısı. Sezaryen sonrası birkaç gün boyunca, göğüsleriniz hassas, şiş ve rahatsız olabilir. Bu durum, genellikle halk arasında göğüs şişmesi olarak adlandırılmaktadır. Rahatsızlığı hafifletmek ve bebeğinizi emzirmek için göğüs pompaları aracılığıyla süt sağabilir veya göğüslerinize soğuk, ıslak havlu veya buz uygulayabilirsiniz. Aynı zamanda ağrı kesiciler de yardımcı olabilir. Eğer bebeğinizi emzirmiyorsanız, spor sütyenleri gibi destekli sütyenler kullanın. Göğüslerinizi sıkıştırmak süt üretimini durdurmanıza yardımcı olacaktır.
• Süt damlaması. Göğüsleriniz emzirmeleriniz arasında süt akıtıyorsa, kıyafetinizi kuru tutmak için sütyeninizin içine emzirme pedleri yerleştirebilirsiniz. Her emzirmenizden sonra ve ıslandıklarında pedleri değiştirin.
• Saç kaybı ve deri değişimleri. Hamilelik sırasında artan hormon seviyeleri saç büyümesini hızlandırabilir ve normale dönmesi sonucunda saç kaybına sebep olabilir. Sonuç olarak sıklıkla başın üst kısmındaki saçlarda ekstra gürleşme görülebilir. Fakat buna rağmen, doğumdan sonra vücut saç üretimini azaltarak, fazla saçı atmaya başlar. Saç kaybı genellikle altı ay içerisinde sona erer. Aynı zamanda, derinizde oluşan çatlaklar kırmızıdan gümüş rengine doğru değişim gösterecektir. Hamilelik sırasında deride kararmalar da görülür. Örneğin, yüzde koyu noktaların oluşması (gebelik lekesi) sıklıkla görülmektedir. Tüm bu etkiler yavaş yavaş ortadan kaybolacaktır.
• Duygusal değişimler. Çocuk doğumu dengesizlik, üzüntü ve endişe gibi duygusal değişimleri tetikleyebilir. Pek çok yeni anne, doğum sonrası depresyona girmektedir. Birkaç hafta içerisinde düzelmektedir. Bu süre içerisinde kişinin kendine iyi bakması gereklidir. Destek için eşinizden, sevdiklerinizden veya arkadaşlarınızdan yardım isteyebilirsiniz.
• Doğum sonrası depresyon. Eğer doğumdan hemen sonra, çok sayıda duygu değişimi, iştah kaybı, kronik yorgunluk ve hayattan keyif almama gibi durumlar yaşıyorsanız, muhtemelen doğum sonrası depresyon yaşıyorsunuz demektir. Eğer depresyonda olduğunuzu düşünüyorsanız, doktorunuza başvurun. Özellikle kendinize ve bebeğinize yeteri kadar ilgi gösteremiyor, günlük işleri yerine getiremiyorsanız veya birilerine ya da kendinize zarar verme gibi bir düşünceniz varsa, doktorunuzla görüşün.
• Kilo kaybı. Sezaryen sonrası, muhtemelen forma gireceksiniz. Hala hamileymiş gibi görünebilirsiniz. Endişelenmeyin. Bu durum normaldir. Çoğu kadın, hamilelikten sonra, bebeğin, plasentanın ve amniotik sıvının ağırlığı dahil olmak üzere, 10 – 12 kg verebilmektedir. Sezaryen sonrası, vücudunuzun su kaybetmesi sebebiyle daha fazla kilo vermeniz mümkün. Bunun sonrasında sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz, hamilelik öncesi kilonuza kavuşmanıza yardımcı olacaktır.

Doğum sonrası sağlık kontrolleri

Hamilelikten yaklaşık 6 hafta sonra, düzgün biçimde iyileştiğinizi görebilmek için, doktorunuz vajinanızı, karnınızı, serviksinizi ve rahminizi kontrol edecektir. Bazı durumlarda, doktorunuz muayene öncesince check up yaptırmanızı isteyebilir, böylece sezaryen kesiklerinizi inceleyebilir. Doktorunuz göğsünüzü inceleyecek, kilonuzu ve tansiyonunuzu da kontrol edecektir. Bu check up sırasında, doğum kontrolü, emzirme ve bebekle birlikte hayatınıza nasıl alışacağınıza dair bilgiler de edinebilirsiniz. Bununla birlikte, fiziksel ve duygusal sağlığınız ile ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz bulunuyorsa, doktorunuza danışın. Doktorunuz muhtemelen bebeğiniz ile birlikte yeni hayatınıza alışabilmeniz için bazı tavsiyelerde bulunacaktır.